Opinie | Nederlanderschap is kennelijk weinig waard
Vorige week werd mij gevraagd commentaar te geven op de overname van DSM. Ik had vijf minuten om me voor te bereiden. Ja, het is geen fusie, maar gewoon een overname. Dat blijkt wel uit de premie die er voor Firmenich betaald werd. Dat is op zich geen probleem. De overname ligt volledig in lijn met het beleid dat DSM al jaren uitdraagt: steeds verder opklimmen in de waardeketen, steeds meer toegevoegde waarde leveren met hogere marges. Wat ik in deze snelle analyse had gemist, was de verhuizing van het bedrijf naar Zwitserland. Voor een belegger maakt dat natuurlijk niet uit. De meeste beleggers in DSM zijn toch internationaal. Voor Nederland maakt het wel uit als een bedrijf zijn Nederlandse nationaliteit opgeeft. Ja maar, meneer Van Zeijl, het volledige DSM-management gaat leiding geven aan de nieuwe combinatie en de notering blijft in Amsterdam, dus wat zeurt u nou? Bedenk: managers mogen komen en gaan, de Zwitserse nationaliteit blijft altijd bestaan. En die Amsterdamse beursnotering stelt niets voor, de AEX staat vol met buitenlandse bedrijven. Bij de verhuizing van Unilever en Shell was er nog wel wat reuring, maar nu niets, nada. Geen opgewonden politici in talkshows over dit verlies. Logisch zult u zeggen, want wat maakt het uit. Er zijn immers straks twee hoofdkantoren, waarvan een in Nederland. En in het persbericht staat toch dat DSM gewoon zal blijven investeren? Dat zijn goedkope woorden die een pr-afdeling standaard in de kast heeft liggen. Ik was in 2017 bij de opening van het Biotechnology Center in Delft, bij het oude Gist-Brocades. Co-ceo Geraldine Matchett zei toen tegen mij: ‘Wij hadden hier niet gestaan als DSM geen Nederlands bedrijf was geweest.’ En nu beweert men als het zo uitkomt precies het tegenovergestelde. Dit heeft een langetermijneffect op de Nederlandse economie. Ik draag als Nederlander en als belegger DSM een warm hart toe. Maar deze liefde is blijkbaar niet wederzijds. Ondanks de lange Nederlandse historie wordt het Nederlanderschap als wisselgeld ingeleverd om een goede deal te kunnen sluiten. Tijd voor Nederland om zich ook koeler op te stellen tegenover dit soort bedrijven. En misschien ook eens tijd om als Nederland in de spiegel te kijken. Waarom zijn bedrijven eigenlijk in Nederland? Wat maakt het als vestigingsland aantrekkelijk? En dan niet meteen aan lagere belastingen denken, maar vraag je af hoe je je als een goede gastheer kunt gedragen. Geen demonstraties of makkelijke scheldkanonnades tegen het ‘grootkapitaal’, maar communiceren en bedenken wat je voor elkaar kan betekenen. Vraag niet alleen wat het Nederlandse bedrijfsleven voor u kan doen, vraag ook wat u kan doen voor het Nederlandse bedrijfsleven. Over de column van Corné van Zeijl Corné van Zeijl is analist en strateeg bij vermogensbeheerder Actiam en belegt ook privé. Reageer via corne.vanzeijl@actiam.nl. Deze column kun je ook iedere donderdag lezen in het FD.See omnystudio.com/listener for privacy information.