Radio Herrijzend Nederland - 2 Het geluid van bevrijding
Als in september 1944 Eindhoven wordt bevrijd, treffen de geallieerden er een in het geheim gebouwde radiozender aan. Met veel improvisatietalent kan de zender al drie weken later beginnen met uitzenden, onder de naam Radio Herrijzend Nederland. Eindelijk klinkt het 'vrije woord' weer vanaf Nederlandse bodem. Maar terwijl het bevrijde deel van Nederland feestviert, gaat de rest van het land een kille hongerwinter en toenemende repressie tegemoet. De kersverse programmamakers moeten spitsroeden lopen om vreugde te combineren met compassie en verzet. Deze audioserie van Beeld & Geluid en Peter de Ruiter gaat over radiomaken in oorlogstijd. Aan de hand van talrijke authentieke fragmenten van Herrijzend Nederland, Radio Oranje en de genazificeerde Nederlandse Omroep in Hilversum hoor je hoe de zenders de hoofden en harten van de luisteraars proberen te veroveren. Naar voren komt hoe de strijd zich in het laatste oorlogsjaar afspeelt. Hoe kwam Nederland door de Hongerwinter, hoe weerde het verzet zich en hoe bedrijven massamedia hun propaganda? Welke rol speelde de radio in de oorlog en wie waren de radiomakers? En waarom bleef het op de radio zo stil over de Jodenvervolging? Deel 2: Het geluid van bevrijding De nieuwe zender heeft gebrek aan van alles, van microfoons tot paperclips, van rubber fietsbanden om buiten de stad reportages te kunnen maken tot grammofoonplaten met andere muziek dan Duitse schlagers. De bevolking van Eindhoven leent zijn platen uit. Herrijzend Nederland komt dankzij veel improvisatietalent in de lucht en weet al snel ook luisteraars ver buiten Eindhoven te boeien: in bevrijde en bezette gebieden. Oorlogsverslaggever Robert Kiek gaat aan de slag voor de zender, nadat hij eerder boeiende reportages heeft gemaakt over de opmars van de geallieerde legers sinds D-Day. Deel 1: Een geheime zender Op een geleende fiets en ongeschoren arriveert kwartiermaker Henk van den Broek kort na de bevrijding van Eindhoven in de stad om daar een radiozender aan de praat te krijgen. Na krap vier weken voorziet het station vanaf 3 oktober 1944 grote delen van Nederland van morele steun, informatie en verstrooiing. De Philipsfabriek, waar de zender is gemaakt, gaat zelfs noodradio's maken ter vervanging van de door de bezetter in beslag genomen toestellen. Deze zogeheten Luistervinken zijn geschikt voor slechts één zender: Radio Herrijzend Nederland! Dit deel is gemaakt met de medewerking van: Gidi Verheijen (amateur historicus), Filip Bloem (Verzetsmuseum Amsterdam) en Jeroen Smit (stemacteur). Oorspronkelijke muziek: Jan Pieter Geersing. Samenstelling, montage en presentatie: Peter de Ruiter. Beeld & Geluid: Karen Maldoy (projectleiding), Bas Agterberg (conservator), Job de Haas (eindmix) en Emma de Boer (stagiaire) . Deze serie is tot stand gekomen mede dankzij het Eva Tas Fonds. Meer informatie op https://www.beeldengeluid.nl/herrijzendnederland