6. Marjolein Moorman, PvdA-wethouder Amsterdam: “Als je als leider niet zelf de instrumenten hebt, maak dan bondgenootschappen.”

Marjolein Moorman is een sociaaldemocraat in hart en nieren. Een stroming waar Nederland ver van is afgedreven, maar juist in deze tijd en voor de toekomst relevant. Ze kan enorm genieten van de jongere generatie, ergens voor durft te strijden. Helaas is dat wel geboren uit het bijzonder slechte toekomstperspectief dat deze generatie heeft. Omdat het er helemaal niet meer is, is het perspectief van solidariteit weer helemaal nieuw voor deze generatie. En dus een geweldige kans.   Het aantal kinderen dat jeugdzorg nodig heeft is geëxplodeerd. Van 1 op 27 aan het begin van deze eeuw, naar 1 op 7 nu. Daarnaast gaat het met het mentale welzijn van jongeren ook niet goed. Dat heeft alles te maken met de tijd waarin ze opgroeien: sociale media, prestatiedruk, bestaanszekerheid die onder druk staat, een toekomstperspectief in een wereld vol oorlog en grote klimaatproblemen. Jongeren moeten een beter perspectief krijgen, maar de politiek geeft dat niet of te weinig. Daardoor hebben jongeren vaak het idee dat ze op zichzelf zijn terug geworpen. Om dat te veranderen moeten we weg van het individualisme en terug naar de collectieve samenleving.  Het neoliberalisme dat de VVD jarenlang over Nederland heeft uitgestort, brengt prestatiedruk, individualisering, maakbaarheid, privatiserlng en vermarkting met zich mee. Dat is goed te zien aan de woningmarkt. Door privatisering van sociale huurwoningen door toenmalig minister Blok, zijn er voor jongeren nu geen betaalbare woningen meer.   Ook sociale media zijn van grote invloed op het welzijn van jongeren en de druk die ze ervaren. Officieel gaat ze daar als wethouder in Amsterdam niet over. Maar ze vindt wel dat ze zich daarover en daartegen mag uitspreken. Dat is wat haar betreft ook leiderschap: als je niet zelf de instrumenten hebt om iets aan te pakken, gebruik dan je platform en vorm bondgenootschappen om het probleem gezamenlijk aan te pakken.  Moorman maakt zich zorgen over de kwaliteit van het onderwijs. In Nederland zijn de verschillen tussen de kwaliteit van het onderwijs het grootst van de wereld. Het maakt dus heel veel uit waar je naar school gaat en dat zorgt weer voor grotere ongelijkheid.   De huidige politieke situatie baart Moorman zorgen. Kabinet-Schoof gaat de grote problemen van deze tijd niet oplossen, maar pompt alleen meer angst in de samenleving. Deze situatie is wel een logisch gevolg van de voorbijgaande politieke jaren, waarin individualisering centraal stond. Mensen zijn hierdoor alleen komen te staan, onzeker geworden en dat is de voedingsbodem voor angst, waar populistische politici misbruik van maken. Als antwoord hierop voor de toekomst, moet bestaanszekerheid worden vormgegeven in de vorm van onder andere goed onderwijs, huisvesting en oplossingen voor het klimaatprobleem.  De politiek in Nederland zou zich volgens Moorman moeten richten op het bestrijden van ongelijkheid en bestaansonzekerheid. Daarmee zouden ook de zorgkosten uiteindelijk flink afnemen. Want mensen die in armoede en onzekerheid leven, hebben meer stress en leven ongezonder. In plaats daarvan bezuinigt de politiek op preventieve maatregelen, terwijl de zorgkosten elk jaar verder stijgen.   Moorman wil als wethouder, als leider, bij het nemen van een beslissing de tijd nemen om alle standpunten mee te wegen. Een mooi voorbeeld daarvan is de manier waarop ze de jeugdzorg in Amsterdam heeft gereorganiseerd. In Amsterdam werkte de gemeente samen met 208 partijen in de jeugdzorg. Die heeft zij weten terug te brengen tot dertien.   Haar motto voor de bestrijding van ongelijkheid is: we moeten ongelijk investeren voor gelijke kansen.  See omnystudio.com/listener for privacy information.

Om Podcasten

Om de wereld te veranderen hebben we een nieuw soort leiderschap nodig. Leiders met lef, transparantie, visie, eerlijkheid, leiders die niet bang zijn om impopulaire beslissingen te nemen. Zijn onze huidige leiders al in het bezit van deze kwaliteiten en zetten zij deze al veelvuldig in? Of zitten zij nog vast in oude patronen? Patronen van het hoofd, waar de waan van de dag, de druk van de aandeelhouders en vakbonden, de kiezers en de achterban, het hoofdkantoor en de bedrijfsresultaten, de noodzaak van de energietransitie overstemmen? Wat maakt dat zij daar niet los van kunnen komen? Hoe staan zij als privépersoon tegenover de transitie? En waar schuurt dat met hun positie als politiek, maatschappelijk of zakelijk leider?  Jan Rotmans is hoogleraar Duurzaamheid en Transitie aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Al meer dan 35 jaar waarschuwt hij voor de gevolgen van klimaatverandering én geeft hij perspectieven op klimaatadaptatie en -transitie. Harm Edens is programmamaker en schrijver en zet zich al meer dan 28 jaar in voor een betere, eerlijkere, schonere en duurzamere wereld.   Tijdens weer een duurzaamheidsconferentie, waar ze elkaar tegenkwamen, viel bij hen beiden tegelijkertijd het kwartje: ze waren al decennialang belangrijke kennis de wereld in aan het sturen, maar hoe meer mensen wisten over klimaatverandering, hoe meer ze de neiging hadden om weg te kijken.   Het zorgde bij beiden op hetzelfde moment voor de verzuchting dat het anders moet. Het hart van mensen moet worden aangesproken en leidend zijn bij de informatie van het hoofd. Kennis en informatie zijn koud en bieden de mogelijkheid om weg te kijken. Maar zodra het over jouw persoonlijk leven gaat, over je kinderen, kleinkinderen, je huis, alles wat je lief is, dan is wegkijken geen optie meer.  Over de makers  Prof. Dr. Ir. Jan Rotmans, een internationale autoriteit op het gebied van transities en duurzaamheid, biedt overheden, bedrijven en bovenal het individu de oplossing voor de chaos en crises die wij allemaal voelen. Hij pleit voor 11 transities om onze maatschappij en zo de wereld leefbaar te houden. Voorbij de angst voor verandering. Hij laat zien wat juist wél kan en wat het oplevert. Niet alleen met je hoofd, maar ook met je hart. Hij schreef meerdere boeken over het kantelpunt waar de wereld en de mensheid naartoe bewegen, waaronder Omarm de chaos en Verandering van tijdperk.   Jan is oprichter van DRIFT, het Dutch Research Institute For Transitions en is mede-oprichter van Urgenda, de organisatie voor innovatie en duurzaamheid die Nederland samen sneller duurzaam wil maken.   Programmamaker, scenarist, columnist, dagvoorzitter en spreker (drs) Harm Edens presenteert al meer dan 28 jaar de satirische quiz Dit Was Het Nieuws. Hij schreef 23 jaar sitcoms, zoals Het zonnetje in huis en In de Vlaamsche Pot. Edens doet al jaren verslag van de Vierdaagse in Nijmegen en schreef diverse boeken, waaronder Volkomen onnatuurlijk gedrag, over opgroeien op een plek die niet als thuis voelde. Harm is een veelgevraagd dagvoorzitter en spreker, vooral over thema’s rond duurzaamheid en de wereld om hem heen. Sinds 1996 is Harm ambassadeur van het Wereld Natuur Fonds, sinds 2010 van Just Diggit en sinds 2023 ambassadeur van het Jane Goodall Instituut. Voor BNR Radio presenteert hij wekelijks het programma Duurzaam. Daarnaast maakte hij de podcast En ze leefden nog gay en gelukkig. Het sprookje van de lhbti+ vrijheid in Nederland.